Εισήγηση Στάθη και Γιάννη Εριφυλλίδη – «Συμβουλές σε έναν νέο πολιτικό». Σκέψεις για τη διδασκαλία της τέχνης της πολιτικής

Στάθης Εριφυλλίδης, Πυρηνικός Ιατρός – Πρώην Δήμαρχος Καβάλας &

Γιάννης Εριφυλλίδης, Δικηγόρος, Υπ. Δρ. Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Η τέχνη της πολιτικής έχει αποτελέσει, από την αρχαιότητα και μέχρι τη σημερινή εποχή, αντικείμενο διδασκαλίας τόσο μέσω της συμβολής δασκάλων, συγγραφέων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων επιφορτισμένων με την αποστολή της προετοιμασίας και της κατάρτισης νέων σπουδαστών που φιλοδοξούν να σταδιοδρομήσουν στην πολιτική σκηνή όσο και μέσω «μη θεσμοθετημένων» μεθόδων, όπως η «μαθητεία» κοντά σε έμπειρους πολιτικούς, η ανάγνωση των απομνημονευμάτων σπουδαίων πολιτικών και βέβαια η εμπειρία από την ίδια τη συμμετοχή στα κοινά. Η συμβολή του αρχαιοελληνικού στοχασμού στον τομέα της διδασκαλίας της πολιτικής τέχνης υπήρξε καθοριστική: οι σκέψεις των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν στοχαστές, πολιτικούς, ερευνητές και δασκάλους σε κάθε χώρα και σε κάθε εποχή.

Λόγω της στενής σχέσης δικαίου και πολιτικής, στη χώρα μας οι Νομικές Σχολές, ιδιαίτερα η Νομική Σχολή Αθηνών, αποτέλεσαν από νωρίς φυτώριο γενιών πολιτικών που πρωταγωνίστησαν στην πολιτική ζωή της Ελλάδας. Η συμβολή σχολών πολιτικών επιστημών, δημόσιας διοίκησης και διακυβέρνησης (της Ελλάδας και του εξωτερικού) στην προετοιμασία νέων σπουδαστών που επιθυμούν να δοκιμάσουν την τύχη τους στον στίβο της πολιτικής είναι εξίσου σημαντική. Μια μεγάλη (ίσως και η μεγαλύτερη) μερίδα πολιτικών, ωστόσο, εκπαιδεύεται στην πολιτική μέσα από τη συμμετοχή της στους κοινωνικούς αγώνες, στο συνδικαλιστικό κίνημα, στα κοινά εν γένει, χωρίς να έχει το πλεονέκτημα (κατ’ άλλους μειονέκτημα) της φοίτησης σε κάποια σχολή με γνωστικό αντικείμενο συναφές με την άσκηση διοίκησης και γενικότερα την πολιτική.

Ποιες είναι οι διαφορές στον τρόπο με τον οποίον ασκούν πολιτική οι «πολιτικοί καριέρας» και οι «πολιτικοί της εμπειρίας»; Τι μαθαίνεται στις σχολές και τι μπορεί να διδάξει μόνο η εμπειρία; Στη σημερινή περίοδο κρίσης που διανύει η χώρα μας, ποια ήταν τα μεγάλα λάθη των Ελλήνων πολιτικών και είναι δυνατόν να υποστηριχθεί ότι μπορούμε να διακρίνουμε διαφορετικές «κατηγορίες» λαθών στα οποία υπέπεσε καθεμιά από τις προαναφερθείσες κατηγορίες πολιτικών;

Ποια είναι η έννοια του «καλώς πολιτεύεσθαι»; Γιατί τα διδάγματα του αρχαιοελληνικού στοχασμού είναι σήμερα πιο επίκαιρα από ποτέ; Ποιες είναι οι συμβουλές τις οποίες πρέπει να ακολουθεί ένας πολιτικός που επιθυμεί να συνεισφέρει στο καλό της χώρας του; Τελικά, καλός πολιτικός κάποιος γεννιέται ή γίνεται μέσα από εκπαίδευση οποιουδήποτε τύπου; Σε μια εποχή απαξίωσης των πολιτικών και της πολιτικής, ποια είναι η παρακαταθήκη που οφείλει να αφήσει στους νέους η παλαιότερη γενιά πολιτικών; Πώς μπορεί η παλαιότερη αυτή γενιά να συμβάλει στην ανάδειξη νέων ηγετών τους οποίους η Ελλάδα έχει ανάγκη στη σημερινή συγκυρία περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο της ιστορίας της;