Εισήγηση Μαρίας Φωτοπούλου, Βασίλη Τσιάντου & Σεβαστής Χατζηφωτίου – Πλάτων & Σύγχρονη Εκπαίδευση στην Ελλάδα

Μαρία Φωτοπούλου¹, Δρ. Βασίλης Τσιάντος² & Δρ. Σεβαστή Χατζηφωτίου³

¹ Μεταπτυχιακή φοιτήτρια, ΔΠΜΣ Διδακτική, Παιδαγωγική & ΤΠΕ, ΤΕΙ Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης

²Καθηγητής Μαθηματικών, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, ΤΕΙ Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης

³Αναπλ. Καθηγήτρια Κοινωνικής Εργασίας, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης ΔΠΘ

Η γνώση, κατά τον Πλάτωνα, οδηγεί τον άνθρωπο στην αρετή και την ομοίωσή του προς το θείον. Έτσι, γίνεται κάποιος καλύτερος άνθρωπος αλλά και χρηστός πολίτης. Για την απόκτηση της γνώσης απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εκπαίδευση. Στο άρθρο αυτό μελετάται μέσα από την «Πολιτεία», κυρίως, η θέση του Πλάτωνα για την εκπαίδευση, αλλά και η σύνδεσή της με τη σύγχρονη ελληνική εκπαίδευση. Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα σήμερα, κατά την άποψη των συγγραφέων, δεν βασίζεται στις αρχές του Πλάτωνα περί εκπαίδευσης και θα έπρεπε να ξαναμελετηθεί το θέμα αυτό. Στο άρθρο αυτό κατατίθενται μερικές απόψεις του Πλάτωνα για την εκπαίδευση και γίνεται πρόταση για το πώς θα μπορούσαν αυτές να ενταχθούν στο σημερινό ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ειδικότερα, ο Πλάτων πίστευε ότι η εκπαίδευση των νέων έπρεπε να βασίζεται στην μουσική και στην γυμναστική. Στο άρθρο αυτό απαντάται το ερώτημα τι εννοούσε με τον όρο μουσική και επίσης αντίστοιχα με την γυμναστική και ποιό είναι το όριο γνώσης που θα πρέπει να αποκτήσουν σχετικά με αυτά; Συμπληρωματικά, μεγάλο τμήμα της εκπαίδευσης, θεωρεί ο Πλάτων, ότι πρέπει να κατέχουν τα μαθηματικά. Γιατί θεωρούσε τα μαθηματικά, ως τόσο σημαντικά; Σε τι συνεισφέρουν στην καλλιέργεια του πολίτη/φύλακα και πώς θα του χρησιμεύσουν στην ζωή του ως «ενεργό» πολίτη; Σε αντιδιαστολή, η σημερινή εκπαίδευση στην Ελλάδα δεν φαίνεται να θεωρεί την γυμναστική ως «πρωτεύον» μάθημα, ούτε και την μουσική. Ενώ, τα μαθηματικά είναι ο τρόμος και ο φόβος των μαθητών, ίσως λόγω του τρόπου διδασκαλίας των, χωρίς σύνδεση με την μελλοντική ζωή των μαθητών ως πολίτες. Επιπλέον, το άρθρο αυτό θα προσπαθήσει να δείξει τη σύνδεση των μαθηματικών και την χρήση της λογικής, την οποία εμπεριέχουν αυτά, στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Τέλος, θα αναφερθεί η σύνδεση της ψυχικής υγείας των πολιτών με τα παραπάνω μαθήματα, αλλά και με την φιλοσοφία, η οποία κατά την γνώμη των συγγραφέων θα πρέπει να εισάγεται από το δημοτικό («φιλοσοφίας ούσης μεγίστης μουσικής», Φαίδων).

1. Πλάτων, «Φαίδων».
2. Πλάτων, «Πολιτεία».
3. Szlezák Thomas A. (2004), Πώς να διαβάζουμε τον Πλάτωνα, εκδόσεις Θύραθεν, Θεσσαλονίκη.

M.F. Burnyeat (2000), Plato on Why Mathematics is Good for the Soul, Proceedings of the British Academy, 103, pp. 1-81.