Εισήγηση Σάλτα Βασιλείου – Κλίμακα διαβαθμισμένων κριτηρίων αξιολόγησης της επίδοσης των μαθητών

Δρ. Βασίλειος Σάλτας

Επ. Συνεργάτης ΤΕΙ ΑΜΘ, ΤΕΙ ΚΜ, Συγγραφέας

Η εκπαιδευτική αξιολόγηση είναι μια συστηματική μέθοδος του καθορισμού της εκτάσεως στην οποία οι μαθητές πραγματοποιούν εκπαιδευτικούς αντικειμενικούς στόχους. Καταπιάνεται με τον καθορισμό της αποτελεσματικής εκμαθήσεως και είναι επομένως αναπόσπαστη από τη διαδικασία της μαθήσεως.

Η αξιολόγηση στην εκπαίδευση δύναται να υλοποιηθεί προφορικά ή γραπτά, στο τέλος της διδακτικής ώρας ή κατά τη διάρκεια αυτής, στο τέλος τριμήνου ή τετράμηνου ή ετήσια. Τέλος μπορεί να υλοποιηθεί και με την μορφή εργασίας για το σπίτι.

Ο μαθητής αξιολογείται σε σημεία όπως τα ακόλουθα: κατανόηση και εμπέδωση της διδακτέας ύλης, συστηματική μελέτη των διδασκόμενων, τυπικότητα κατά την παράδοση εργασιών, συμμετοχή κατά τη διάρκεια του μαθήματος κ.α. Η αξιολόγηση αυτή του μαθητή ακολουθεί έναν κύκλο στον οποίο εγκλείονται τα προαναφερόμενα στοιχεία. Είναι μεγάλο λάθος να περιορίζεται μόνο, όπως γίνεται τις περισσότερες φορές, στην απόδοση κάποιου βαθμού προφορικού ή γραπτού. Ο κύκλος αυτός της μαθητικής αξιολόγησης εμπεριέχει τα ακόλουθα πέντε βασικά στοιχεία: στόχος, έντυπα, αποδεικτικά, σύγκριση και συμπεράσματα.

Επιπροσθέτως, η διαδικασία της αξιολόγησης του μαθητή δύναται να είναι προκαταρκτική, διαμορφωτική, διαγνωστική και τελική, βασισμένη πάντα στη στοχοθεσία και στην αναθεωρημένη στοχοθεσία Bloom. Ως νέα σχετικά μορφή αξιολόγησης εφαρμόζεται η κλίμακα διαβαθμισμένων κριτηρίων η οποία είναι εναλλακτική μέθοδος αξιολόγησης με στόχο την έγκυρη βαθμολόγηση και παροχής μιας διαδικασίας υπολογισμού της επίδοσης των μαθητών βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων και διαβαθμίσεων ποιότητας για κάθε τεθέν αξιολογικό κριτήριο. Η εν λόγω αξιολογική διαδικασία διακρίνεται σε ολιστική, κατά την οποία ορίζονται ξεχωριστοί βαθμοί για κάθε διάσταση της επίδοσης του μαθητή και αναλυτική κατά την οποία ο συνολικός βαθμός βασισμένος στη σφαιρική επίδοση του μαθητή.

Οι σύγχρονες αξιολογικές τάσεις που αφορούν τον μαθητή έχουν διαφοροποιηθεί με την τελική αξιολόγηση να αντικαθίσταται από τη διαγνωστική αξιολόγηση. Επίσης υλοποιούνται συνεχείς, ανεπίσημες εξετάσεις, ενταγμένες στη διαδικασία της διδασκαλίας του μαθήματος, καθώς επίσης διεξάγονται και εξετάσεις με ανοικτά βιβλία όπως και δημιουργικές εργασίες. Ένα νέο αξιολογικό εργαλείο είναι και αυτό των διαβαθμισμένων κριτηρίων αξιολόγησης.

Τέλος, η ανάκληση πληροφοριών δεν πρέπει να παίζει σημαντικό ρόλο στον προσδιορισμό της επίδοσης του μαθητή. Αντιθέτως, σημαντικό ρόλο πρέπει να έχουν οι αποκτηθείσες δεξιότητες και ικανότητες. Επίσης τα αποτελέσματα της αξιολόγησης πρέπει να αφορούν όλους τους εμπλεκόμενος και όχι μόνο τον μαθητή και συγκεκριμένα τους εκπαιδευτικούς, το εκπαιδευτικό σύστημα αλλά και τους γονείς/κηδεμόνες των μαθητών.