Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων ως πλανητάριο & αστρονομικό ρολόι

Ξενοφών Διον. Μουσάς, Kαθηγητής Φυσικής Διαστήματος, ΕΚΠΑ

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι ο αρχαιότερος γνωστός υπολογιστής προγραμματισμένος με γρανάζια που κάνουν τις απαραίτητες πράξεις ώστε να προβλέπει ουράνια φαινόμενα για κάποιο χρόνο. Υπολογίζει τη θέση του Ήλιου, τη θέση και τις φάσεις της Σελήνης, κατά τη διάρκεια του μήνα. Προβλέπει τις εκλείψεις του Ήλιου και της Σελήνης, πιθανώς την θέση των πέντε γνωστών κατά την αρχαιότητα. Ίσως ήταν ένα αστρονομικό ρολόι, όπως αυτό του Αρχιμήδη και σύμφωνα με τον Πρόκλο που περιγράφει παρόμοια μηχανήματα.

Ο μηχανισμός είναι επιτομή της Πυθαγόρειας φιλοσοφίας, σύμφωνα με την οποία η φύση περιγράφεται, ερμηνεύεται και προβλέπεται σε ορισμένες περιπτώσεις με τα κατάλληλα μαθηματικά, τους νόμους της φύσης, τους οποίους αποκωδικοποιούμε στα μαθηματικά με τα οποία είναι προγραμματισμένος ο αρχαίος υπολογιστής και είναι γραμμένα στα γρανάζια και στο εγχειρίδιο χρήσης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.

Οι μελέτες του Μηχανισμού των Αντικυθήρων άλλαξαν την ιστορία της τεχνολογίας, των μαθηματικών, των υπολογιστών, των αυτομάτων, της φυσικής και της αστρονομίας, αλλά και της Ελλάδας και του Παγκόσμιου Πολιτισμού. Αποδείξαμε ότι οι Έλληνες, σε αντίθεση προς τα λεγόμενα από τους ειδικούς μέχρι πριν λίγα χρόνια, είχαν υψηλή τεχνολογία και μάλιστα βασισμένη στις επιστήμες, στα μαθηματικά, στους νόμους της φυσικής.

Από την εποχή του Αρχιμήδη τουλάχιστον υπήρχαν αρκετά παρόμοια μηχανήματα, αστρονομικά ρολόγια-ουράνιες σφαίρες-πλανητάρια και στο Εθνικό Μουσείο της Ισλανδίας υπάρχουν υπολείμματα τριών παρομοίων προς τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων ημερολογιακών ξυλίνων μηχανισμών φτιαγμένων γύρω στο 1780 μ.Χ. Συνεπώς η τεχνολογία και η αστρονομική γνώση και πρακτική υπάρχει διαχρονικά μέχρι τις ημέρες μας. Oι αρχαιότερες αστρονομικές γνώσεις αποτυπώνονται ήδη στον αστρονομικό προσανατολισμό των αρχαιοτέρων Ελληνικών ορθογωνίων κτιρίων. Αστρονομικός προσανατολισμός χρησιμοποιείται κατά την κατασκευή ορθογωνιων κτηρίων ήδη από την πρώτη και δεύτερη φάση του Σέσκλου. Έτσι φαίνεται ότι τα κτίρια του Σέσκλου είναι τα αρχαιότερα παγκοσμίως με αστρονομικό προσανατολισμό. Ομοίως, όλα τα Ελληνικά και Ρωμαϊκά θέατρα σε όλη τη Μεσόγειο, από την Ιβηρική μέχρι την Πέτρα και το Αφγανιστάν. όπως αποδεικνύουν οι μελέτες μας.

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι πρόγονος όλης της υψηλής τεχνολογίας. Τα bit και byte του υπολογιστή μας έχουν τις ρίζες τους σε αυτόν τον μηχανισμό και βασίζονται στις ίδιες αρχές και πρακτικές. Τα μαθηματικά που δίνουν την θέση της Σελήνης και πιθανώς του Ηλίου και των πλανητών είναι ακριβώς τα ίδια που το τηλέφωνό μας μετατρέπει την φωνή μας και την στέλνει στον συνομιλητή μας και αντιστρόφως.

Οι μελέτες μας ανέδειξαν τον μηχανισμό ο οποίος με την διάχυση των γνώσεων έγινε γνωστός σε όλο τον Κόσμο. Οι δράσεις διάχυσης με δημοσιεύσεις, ομιλίες, εκθέσεις (διαθέσιμες σε 15 γλώσσες και οι οποίες έγιναν και γίνονται σε όλο τον Κόσμο) προβάλλουν την Ελλάδα μέσω του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.

η έκθεση διδάσκει:

1) Ο μηχανισμός αποδεικνύει ότι οι άνθρωποι κατανοούσαν την αιτιότητα από την αρχαιότητα,

2) αντιλαμβάνονται ότι υπάρχουν νόμοι της φυσικής,

3) Ότι οι νόμοι της φυσικής εκφράζονται μόνο με τα κατάλληλα μαθηματικά (Πυθαγόρας,Πλάτωνας)

4) Ότι τα μαθηματικά μπορούν να εκφραστούν με συρμούς γραζανιών που επιτρέπουν στους ανθρώπους να δημιουργήσουν τον πρώτο υπολογιστή και να επιτελούν υπολογισμούς αυτομάτως και με ακρίβεια.

5) Ο μηχανισμός και η σχετική έκθεση δείχνει ότι οι Έλληνες αναπτύσσουν την υψηλή τεχνολογία στην αρχαιότητα, σε αντίθεση με ότι πιστεύεται γενικά

6) Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι μια εξαιρετική εκπαιδευτική συσκευή για τη διδασκαλία μοντελοποίησης των φυσικών φαινομένων

7) Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι το καλύτερο εκπαιδευτικό όργανο για τη διδασκαλία της Ελληνικής Φιλοσοφίας και ιδιαίτερα της Πυθαγόρειας.

8) Διδάσκει ελληνική ιστορία.

9) Εμπνέει τους νέους δείχνοντας ότι οι άνθρωποι μπορούν να θέσουν δύσκολους στόχους, που μπορούν να επιτύχουν με κατάλληλο προσεκτικό σχέδιο και σκληρή δουλειά.

Χαρακτηριστικό είναι ότι γράφτηκαν χιλιάδες άρθρα, έγιναν χιλιάδες τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές και εκατοντάδες χιλιάδες (!) ταινίες με αποκορύφωμα την τελευταία ταινία του Indiana Jones.

Ενδεικτικός Κατάλογος Εκθέσεων

UNESCO, Paris, International Year of Asrtronomy, NASA, The J F Kennedy Space Centre on the occasion of the launch of Juno spacecraft to Jupiter, USA ,The Parthenon Museum, Nashville,Tenessee, USA, All Russia Science Festival, Moscow Shchusev State Museum of Architecture, Moscow New York: Children Museum of Manhattan (500.000 visitors), University of Birmingham, University of Reading(Museum of Archaeology) 2014University of London, Goldsmiths College, six English Schools and Colleges, Library of Alexandria, Egypt, Nikon Metrology, Oxford, UK, Archaeological Museum of Uppsala, Olsztyn Planetarium (Copernicus Observatory),Poland Astronomical Institute Slovac Academy Astronomical Observatory Toulouse, France, Institute Geothe, Toulouse, France, A School in Toulouse, France Sunnyhill, Boston Drexel University, Philadelphia, USA, Trenton, Princeton, USA, TheTechnical University, Budapest, Istituto Venetoper Science, Lettere ed Arte, Venice, Italy, Munich, University of Ebora,Portugal, University of Florianapolis, Brazil Geoastrophysical Museum, Observatory of Athens, Greece, 7eme Salon d’astronomie, Constantine Algeria, Abetian Greek School in Cairo, Averofion Greek School in Alexandria, Ionic Center, Athens, Greek Science Foundation, University of Patras Science Museum, Archaeological Museum of Castoria Archaeological Museum of Lamia, Archaeological Museum of Florina, The Technical Chamber of Greece many Schools all around the world and many more in Greece and I have contributed to the excellent exhibition at the National Archaeological Museum Athens, Greece.